Als je terugkijkt, zie je dat de kostprijs vrijwel altijd oploopt in jaren met een goede melkprijs. De afgelopen 2 jaar speelde inflatie daarin een grote rol. Arbeid is fors duurder geworden, maar ook alles waar veel arbeid in zit, zoals onderhoud, nieuwe investeringen en ja, ook de accountantskosten. De reflex om je adviseur dan minder vaak te spreken is begrijpelijk, maar wat mij betreft mag die bezuiniging niet ten koste gaan van inzicht in je kostprijs. Het valt me op hoeveel veehouders hun eigen kostprijs niet (precies) kennen. Jij wel?
Misschien luister je naar de podcast “De Strijd om de Melk” van Nieuwe Oogst. Een interessante blik achter de schermen. Wat je hoort, is dat de vraag naar nieuwe leveranciers bij alle afnemers speelt. Als het rendement op jouw bedrijf onder druk staat, is het zeker de moeite waard om je te oriënteren op een afnemer die beter betaalt. Daarbij zijn er ook mogelijkheden om te wisselen naar een ander concept. Elk concept betaalt een andere plus op de melkprijs, maar vraagt ook iets anders van jou op het gebied van management of bedrijfsopzet. De vraag is: wat blijft er netto over? En als je al jaren in een concept zit: is het nog steeds passend bij jouw bedrijf?
De focus op omzet – meer kilo’s, een hogere prijs – mag nooit ten koste gaan van inzicht in je kostprijs. Het verbaast me hoe vaak veehouders niet weten hoeveel kosten per koe worden gemaakt voor verzorging. Exclusief mestafzet is dat gemiddeld zo’n € 380 per koe. Zit jij daarboven? Dan is het belangrijk om te weten waar dat geld naartoe gaat. Hoger is niet per definitie verkeerd, zolang je weet of het leidt tot extra marge. In andere sectoren zie ik vaak meer scherpte, zoals in de intensieve veehouderij of de akkerbouw. Juist ondernemers binnen die sectoren weten dat er na een piek vroeg of laat weer een dal komt.
Afgelopen weekend sprak ik een paar ondernemers met goed draaiende melkveebedrijven. Zij zijn niet bang voor ‘dure’ keuzes. Liever dure arbeid dan géén arbeid. Liever investeren in automatisering dan een lage arbeidsefficiëntie. Ze onderbouwen hun keuzes goed en hebben inzicht. Tegelijkertijd zijn ze niet bang om belasting te betalen. Natuurlijk wil je die kasstroom zo efficiënt mogelijk inzetten, maar belasting betalen is ook een logisch gevolg van winst maken.
Als je naar je cijfers kijkt, let dan niet alleen op het eindresultaat. Kijk ook waar je rendement verliest en waar je juist investeert in groei. Een groeistap in grond vraagt bijvoorbeeld om meer werkkapitaal. Loonwerkkosten en teeltkosten starten direct, terwijl de besparing op voeraankoop of mestafzet pas later voelbaar wordt. Al het geld dat onderweg is, moet jij voorfinancieren. Dat drukt op je liquiditeit, maar zegt niets over je rendement. Inzicht stopt dus niet bij het kennen van de cijfers. Het gaat erom dat je weet waarom je kosten maakt én hoe je kunt bijsturen.
Met de zomer voor de boeg is het een goed moment om eens kritisch te kijken naar je eigen bedrijfsvoering. Ken jij jouw cijfers? En wat doe je er dan mee? Hoe zorg je voor actueel inzicht? Die vragen beginnen niet achter je computer, maar op het terras. Met je benen omhoog. Waarom wil je dit eigenlijk weten? En als je inzicht hebt: durf je dan ook bij te sturen?
Want als je weet waar je staat en bewust stuurt, kun je des te meer genieten van de luie momenten deze zomer.
Meer weten?
Wil jij scherper sturen op cijfers en rendement? Of sparren over je kostprijs of bedrijfsstrategie? Neem dan contact met ons op. We denken graag met je mee.
